به نقل از «جام جم آنلاین»

دوری از تنش استراتژی کانونی تهران و آنکار است

تاریخ انتشار: ۲۶ اردیبهشت ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۷۷۶۳۵۳۱

محمدعلی دستمالی تحلیلگر مسائل ترکیه در گفت و گو با جام‌جم آنلاین با بیان این‌که انتخاباتی که در ترکیه برگزار شد جلوه‌ای از یک نظام سیاسی پویا و پرتحرک بود خاطرنشان کرد: جامعه ترکیه با مشارکت بالای خود و با اهمیتی که برای تحولات سیاسی کشور قائل شد نشان داد که علاقمند به سرنوشت ترکیه است و جامعه به این باور رسیده که دارای یک نقش سیاسی است و رای خود را دارای یک وزن و کارکرد سیاسی و اجتماعی و اقتصادی می‌بیند.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

وی درباره برخی گمانه زنی‌های رسانه‌ها در این باره که مهم‌ترین دلیل مشارکت گسترده مردم در انتخابات ترکیه اجباری بودن رای دادن و امکان مجازات نقدی از سوی قانونگذار است گفت: واقعیت این است که در قانون ترکیه چنین چیزی وجود دارد اما عملا اجرا نمی‌شود و یک حالت فرمالیته و فرمایشی دارد. بنابراین اصلی ترین دلیل مشارکت گسترده مردم در انتخابات پویایی نظام سیاسی و حزبی این کشور و علاقمندی اقشار مختلف به احزاب، رویکردها و چهره‌های سیاسی مختلف است.

دستمالی با اشاره به شکل گیری یک دوقطبی سیاسی و اجتماعی در ترکیه طی دو دهه اخیر تصریح کرد: آقای رجب طیب اردوغان در مقام رئیس جمهور و رهبر حزب عدالت و توسعه همواره بنزین بر آتش دو قطبی ریخته دیدیم که در این دوره از انتخابات نیز حتی با وجود یک بحران اقتصادی سایه گستر و عظیم باز هم دولت و اعضای کابینه دولت رای گرفتند. جالب اینجا است که آقای اردوغان اعضای کابینه خود را به استان‌های زادگاهشان فرستاد و از آنها خواست تا در انتخابات پارلمانی شرکت کنند و همگی رای آوردند حتی وزیر اقتصاد که انتقادات زیادی در مورد او وجود دارد توانست به عنوان نماینده به پارلمان راه پیدا کند.

این کارشناس حوزه سیاست خارجی با بیان این‌که مقایسه آرای کنونی شخص اردوغان و حزب عدالت و توسعه با انتخابات پیشین نشاندهنده یک کاهش نسبی است تصریح کرد: کاهش محسوسی در آرای اردوغان و حزب آک پارتی وجود دارد اما همچنان که دیدیم مقدار و سطح این کاهش در حدی نبود که منجر به شکست اردوغان شود. اتفاقا در انتخابات پارلمان میزان رای حزب بالاتر از آن چیزی بود که انتظار می‌رفت. اغلب تحلیل‌ها و پیشبینی‌ها حاکی از این بود که ممکن است احزاب مخالف اکثریت پارلمان را به دست آورند. منتهی چنین چیزی رخ نداد و ائتلاف جمهور به رهبری رجب طیب اردوغان و دولت باغچی توانست چیزی حدود 325 کرسی از مجموع 600 کرسی پارلمان را از آن خود کند.

وی در تحیل رای رقبای رئیس جمهور ترکیه در انتخابات اخیر این کشور گفت: در دیگر سو احزاب مخالفت اردوغان یا به تعبیر دیگر شش حزب تشکیل دهنده ائتلاف ملت توانستند رای نسبتا بالایی را کسب کنند و اصلی ترین عضو این ائتلاف یعنی حزب جمهوری خلق نسبت به دوره‌های پیشین رای بالاتر و کرسی بیشتری را به دست آورد. همه اینها در مجموع نشان می‌دهد که تغییراتی در صحنه سیاسی ترکیه روی داده اما این تغییرات در یک سطح نسبی و پایین است و منجر به تحول سیاسی بنیادین نشد.

دستمالی اضافه کرد: یکی از دلایلی که موجب آن شد انتخابات ترکیه به دور دوم کشیده شود آرای پیشبینی نشده سینان اوغان سیاستمدار جوان و ملی گرای ترک بود. کسی که با تشکیل دادن ائتلافی به نام ائتلاف آتا یا پدر علاقمندی و گرایش خود را به گفتمان سیاسی نژاد محوری نشان داد. او آشکار در پوسترهای انتخاباتی خود نیز از گرگ و دیگر نمادهای نژادی ترک‌ها استفاده کرده است تا توجه قشر ترک‌های افراطی را به سوی خود جلب کند و تا حدودی موفق ظاهر شده است. انتظار می‌رفت سینان اوغان بین یک تا دو درصد رای بگیرد اما میزان آرای او به شش درصد نزدیک شد و همین مساله باعث شد انتخابات به دور دوم کشیده شود.

وی درباره تاثیر آرای سینان اوغان در فرایند انتخابات دور دوم ترکیه تاکید کرد: از آنجایی که او سیاستمدار جوان و جاه طلبی است و قبلا با آقای دولت باغچی رهبر حزب حرکت ملی دچار اختلاف و دعوای سیاسی شده امکان الحاق و پیوستن او به حزب جمهور اندکی دور از ذهن است. در همین حال او انتقاداتی به ائتلاف ملت هم دارد و واقعا در حال حاضر به یک شخصیت کلیدی و محوری تبدیل شده است و هر تصمیم او می‌تواند بر نتایج انتخابات بعدی تاثیر آشکارا بگذارد.

دستمالی با اشاره به تاثیر نتیجه انتخابات دور دوم ریاست جمهوری ترکیه بر روابط تهران و آنکارا گفت: پس از عهدنامه قصر شیرین بدین سو، تا کنون بین ایران و ترکیه هیچگاه تنش و دعوای سیاسی و امنیتی جدی روی نداده است. گویی سران این دو کشور به این باور تاریخی رسیده اند که با وجود پس زمینه‌های بسیار مهم و جدی برای تدوام قدرت در منطقه باز هم باید از دعوا و تنش پرهیز کنند و این موضوع عملا به یک استراتژی بزرگ و کانونی بین تهران و آنکارا تبدیل شده است. همچنان که می‌بینیم با وجود تغییر گفتمان‌های مهم در چند دهه گذشته هم در آنکارا و هم در تهران هیچگاه دولتی بر سر کار نیامده که رابطه بین این دو کشور را به سوی تنش ببرد. در نتیجه از حالا می‌توان پیشبینی کرد که حتی در صورت پیروزی قلیچدار اوغلو روابط ایران و ترکیه به شکل جدی تحت تاثیر قرار نگیرد و مشکل خاصی روی ندهد. ممکن است از برخی جهات آقای قلیچدار اوغلو گرایش سیاست خارجی غربی داشته باشد اما چنین چیزی بدین معنی نیست که او و تیم حامی اش کشور قدرتمند و همسایه‌ای به نام ایران را در موازنه‌های سیاسی منطقه نادیده بگیرد.

 

منبع: جام جم آنلاین

کلیدواژه: انتخابات ترکیه رجب طیب اردوغان سینان اوغان کمال قلیچداراوغلو محمدعلی دستمالی دور دوم

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت jamejamonline.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «جام جم آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۷۷۶۳۵۳۱ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

سودای هلند برای ریاست بر ناتو و نقش ترکیه

روابط ترکیه – هلند، پس از یک تنش چند ساله، حالا وارد فصل نوینی شده و ظاهراً، مسائل مرتبط با ناتو در این میان نقش مهمی دارد. - اخبار بین الملل -

به گزارش گروه بین الملل خبرگزاری تسنیم، سفر نخست وزیر هلند به ترکیه، رویداد و تحول جدیدی در روابط دوجانبه بود. روابط ترکیه – هلند، پس از یک تنش چند ساله، حالا وارد فصل نوینی شده و ظاهراً، مسائل مرتبط با ناتو در این میان نقش مهمی دارد. به عبارتی دیگر، نه رویکردهای دوجانبه، بلکه پای موضوع ناتو در میان است.

در شرایطی که دولت ترکیه در تنگنای بی‌سابقه و نگران کننده‌ای از بحران اقتصادی و تورم فزاینده قرار گرفته، دولت ثروتمند هلند، قرار است در مقام مهمترین سرمایه گذار اروپایی در ترکیه به داد دولت اردوغان برسد و بخشی از کسری منابع ارزی با حضور هلندی‌ها پر شود.

رهبری ناتو، یک نقطه اتصال جدید

عضویت هفتاد ساله ترکیه در پیمان نظامی ناتو امتیازات محدودی برای این کشور به همراه آورده است. در شرایطی که هنوز ترکیه از قِبل موافقت با عضویت ترکیه در ناتو، امتیاز چندانی به دست نیاورده، حالا به دنبال کسب امتیاز از ناتو است و می‌خواهد افزایش ظرفیت تجاری را نیز به این امتیازات بیفزاید. این موضوع بر سیاست خارجی ترکیه نیز اثر گذاشته و نمونه‌ای از آن در جریان سفر "مارک روته" نخست وزری هلند به آنکارا مشاهده شد.

حالا که دبیرکل نروژی ناتو یعنی استولتنبرگ در آستانه رفتن است، هلند عزم خود را جزم کرده تا این پست به مارک روته نخست وزیر داده شود. در نتیجه جلب حمایت همه اعضای ناتو مهم است و در این میان، ترکیه نیز به عنوان تنها عضو مسلمان ناتو، می‌تواند با حمایت از روته، امتیازاتی به دست آورد.

رسانه‌های ترکیه رسماً اعلام کرده‌اند که قرار و مدار اعلام حمایت دولت اردوغان از دبیرکلی روته، از یک ماه پیش آغاز شده و ابراهیم کالن رئیس سرویس اطلاعاتی میت و هاکان فیدان وزیر امور خارجه به علاوه یکی از مشاورین ارشد اردوغان، به مدت دو ماه با هلندیها چانه زنی کرده‌اند و سفر روته به ترکیه، نشان دهنده جوش خوردن نهایی معامله است.

صد سالگی دور جدید روابط ترکیه و هلند

اردوغان در کنفرانس مطبوعاتی مشترکی که با روته برگزار کرد، در حضور خبرنگاران اعلام کرد که سوابق اولیه روابط هلند و امپراتوری عثمانی به چهارصد سال پیش باز می‌گردد و امسال، آنکارا و آمستردام، یکصدمین سالگرد دور جدید روابط دیپلماتیک خود را جشن گرفته‌اند.

اردوغان با ابراز خرسندی از میزبانی نخست وزیر هلند و هیئت همراه در استانبول، گفت: ما صدمین سالگرد توافقنامه دوستی ترکیه و هلند و شصتمین سالگرد توافق اعزام نیروی کار را جشن می‌گیریم. این دیدار در چنین مکانی انجام شد. چنین چیزی برای روابط دوجانبه ما ارزش و معنای خاصی دارد.

اردوغان با یادآوری اینکه تاریخ روابط دو کشور بیش از 400 سال است، درباره محتوای گفتگوی خود و روته اعلام کرد: در این دیدارها همکاری‌های چند جانبه بین دو کشور را بررسی و عزم خود را برای ارتقای روابط دوجانبه به سطوح بالاتر اعلام کردیم. روابط اقتصادی ما و هلند همچنان در حال تعمیق و توسعه است. این کشور بزرگترین سرمایه گذار خارجی در ترکیه است. قرار است میزان سرمایه گذاری هلند در مشارکت‌های جدید در صنایع دفاعی، تحول سبز و دیجیتال و بخش‌های انرژی، به 20 میلیارد دلار برسد. البته شروع هر چه سریعتر توافق اتحادیه گمرکی با اتحادیه اروپا بسیار مهم است و بار دیگر اعلام کردیم که این موضوع برای ترکیه مهم است.

قرار است در ماه ژوئیه در واشنگتن، نشست سران ناتو برگزار شود و اردوغان نیز مهمان این نشست خواهد بود. او آشکارا اعلام کرد که از نامزدی روته حمایت می‌کند و وظیفه دبیرکل ناتو تضمین همبستگی در داخل اتحاد و هماهنگی بین کشورهای عضو ناتو است.

اردوغان با تاکید بر اینکه از دبیرکل آینده انتظار دارد که حفظ جایگاه ضروری ناتو در تامین امنیت آتلانتیک اروپا را در اولویت قرار دهد.

نخست وزیر هلند نیز نشان داد که ظرافت‌های لازم برای تعامل دیپلماتیک با اردوغان را درک کرده و می‌داند که برجسته کردن نقش ترکیه تا چه اندازه برای اردوغان مهم است. به همین دلیل اعلام کرد که اهمیت ژئوپلیتیک ترکیه قابل انکار نیست و در جریان جنگ روسیه و اوکراین نقش مهمی ایفا کرده است.

او گفت: ترکیه در تلاش است تا اختلافات را حل کند، چرا که یک بازیگر ژئوپلیتیکی است و نفوذ زیادی در منطقه دارد. ترکیه متحد بسیار مهمی در ناتو است و پس از آمریکا، ترکیه دومین قدرت نظامی بزرگ در ناتو است و ترکیه در منطقه حساسی قرار دارد.

نخست وزیر هلند با اشاره به اینکه در این نشست مبارزه با تروریسم نیز مورد بحث قرار گرفت، گفت: از نظر ثبات کل این منطقه و روابط عمومی ترانس آتلانتیک، جناح جنوبی ناتو، نیازمند نقش رهبری ترکیه است.

نگرش جدید اروپایی‌ها به ترکیه

تاکنون چند تن از مقامات اروپایی از جمله آلمان، اسپانیا، ایتالیا و هلند، آشکارا اعلام کرده‌اند که تمایل دارند در حوزه‌های اقتصادی و بعضاً امنیتی با ترکیه همکاری کنند. اما هیچکدام از آنها، تمایلی ندارند که در مورد مذاکرات تکمیل روند عضویت ترکیه در اتحادیه اروپا حرفی بزنند. چرا؟ به این دلیل که همه آنان می‌دانند انتقادات مطرح شده علیه ترکیه در گزارش پارلمان اروپا، موضوعاتی نیستند که در کوتاه مدت قابل حل و فصل باشند. در نتیجه ترجیح می‌دهند دست کم در حوزه تجاری از ظرفیت‌های ترکیه استفاده کنند و در حوزه امنیتی و هماهنگی با ناتو هم، از توانایی و ظرفیت ژئوپولیتیکی ترکیه بهره ببرند.

شواهد نشان می‌دهد که ترکیه نیز تمایلی به رفع ایراد و اشکالات حقوق بشری ندارد و صرفاً مایل است از امکان توافق گمرکی برای تجارت با اروپا استفاده کند و سرمایه گذاران اروپایی را به سوی خود بکشاند.

انتهای پیام/